راهکار PAM چیست؟ Privileged access managementمدیریت دسترسیهای سطح بالا یا PAM نقشی حیاتی در تقویت استراتژیهای امنیتی ایفا میکند. PAM به سازمانها این امکان را میدهد که ریسکهای سایبری را به میزان قابلتوجهی کاهش دهند، کنترل بیشتری بر دسترسیهای سطح بالا داشته باشند، بتوانند با مقررات مربوط تطبیق پیدا کنند و فشار کاری تیمهای IT را کاهش دهند. در این مقاله به بررسی تأثیرات عملی PAM در ایمنسازی سازمان خواهیم پرداخت.
اجرای اصل Least Privilege در PAM چیست؟
اصل Least Privilege به معنای ارائه حداقل سطح دسترسی مورد نیاز به کاربران برای انجام وظایف خود است و یکی از اصول بنیادین در حفظ امنیت است. راهکارهای PAM چیست؟ راهکارها این امکان را فراهم میکنند که دسترسی کارکنان تنها به مجوزهایی محدود شود که برای انجام وظایفشان ضروری است و از سوءاستفاده از مجوزها جلوگیری میکند. بهعنوان مثال، با استفاده از PAM میتوان دسترسی ایمن به سیستمهای حساس مالی را بهصورت انحصاری برای تیم مالی فراهم کرد. اجرای دقیق این اصل احتمال استفاده غیرمجاز از مجوزهای اضافی توسط عوامل مخرب برای دسترسی به سیستمهای حیاتی را کاهش میدهد.
پیادهسازی مدیریت دسترسی با رویکرد Just-in-Time یا JIT
با اعطای مجوزهای دسترسی در زمان نیاز و لغو خودکار آنها، سطح حملات بهطور قابلتوجهی کاهش مییابد. راهکارهای PAM امکان خودکارسازی کامل فرایند JIT را فراهم میکنند؛ از پیکربندی درخواستها و تأییدها گرفته تا مجوزهای زماندار.
بیشتر بخوانید: معرفی قابلیت های جدید IPAM در ویندوز سرور
بهعنوان مثال، در صورت نیازِ مهندسان نرمافزار به دسترسی به محیط تولید برای رفع یک اشکال، PAM میتواند دسترسی موقت فراهم کرده و پس از حل مشکل، آن را بهصورت خودکار لغو نماید. این کار خطر سوءاستفاده از مجوزها پس از اتمام کار را به حداقل میرساند.
مدیریت دسترسی برای Vendorهای Third-Party
امنیت تنها به کارکنان داخلی محدود نمیشود و همکاری با Third-Partyها نیز آسیبپذیریهایی را ایجاد میکند. PAM امکان ارائه دسترسیهای محدود و موقت به Vendorها و نظارت بر فعالیت آنها را بهصورت Real-Time فراهم میسازد. PAM چیست؟ با استفاده از PAM، میتوان پس از پایان یک پروژه، به سرعت دسترسی Third-Partyها را از بین برد و اطمینان حاصل کرد که حسابهای غیرفعال بدون نظارت باقی نمانند.
برای مثال، هنگام همکاری با ادمینهای Third-Party برای مدیریت دیتابیس، PAM میتواند دسترسی آنها را محدود به موارد ضروری کند، فعالیت آنها را رصد کند و پس از اتمام کار دسترسی آنها را بهصورت خودکار لغو نماید.
بیشتر بخوانید: مروری بر مدیریت آیپی آدرس IPAM – قسمت اول
نظارت بر فعالیت کاربران دارای سطح دسترسی بالا
مشاهدهپذیری یکی از کلیدهای اصلی پیشگیری از تهدیدات داخلی و خارجی است. با نظارت بر کاربران دارای دسترسی سطح بالا، میتوان فعالیتهای مشکوک را بهموقع شناسایی کرد و از وقوع حوادث امنیتی جلوگیری نمود. راهکارهای PAM با قابلیتهای نظارت Real-Time، امکان شناسایی و رسیدگی به رفتارهای غیرمعمول را فراهم میکنند. این ابزارها با ضبط و بازبینی جلسات کاربران با سطح دسترسی بالا ، به تحلیل و بررسی علل حوادث امنیتی کمک کرده و سازمان را در برابر تهدیدات مقاومتر میسازند.
خودکارسازی مدیریت و چرخش رمزهای عبور
رمزهای عبور ضعیف یا تکراری اهداف آسانی برای مهاجمان هستند. اتکا به مدیریت دستی رمز عبور، یک لایه ریسک اضافی ایجاد میکند، زیرا هم خستهکننده است و هم مستعد خطای انسانی. در اینجا است که راهکارهای PAM با قابلیت مدیریت رمز عبور میتوانند تمایز ایجاد کنند. این راهکارها امکان ایمنسازی رمزهای عبور را در تمام طول عمر آنها فراهم میکنند، از زمانِ ایجاد و ذخیره گرفته تا تغییر خودکار.
با استفاده از راهکارهای PAM برای رسیدگی به اطلاعات اعتباری و تنظیم مجوزها بر اساس نقشهای کاربری، میتوان اطمینان حاصل کرد که رمزهای عبور تنها در دسترس کاربران مجاز قرار میگیرند. علاوه بر این، قابلیتهای مانیتورینگ و هشداردهی Real-Time در برخی سیستمهای PAM امکان شناسایی تلاشهای مشکوک برای دسترسی را فراهم کرده و میتوانند حملات Brute Force یا سایر تهدیدات مرتبط با اطلاعات اعتباری را متوقف کنند.
ایمنسازی دسترسی از راه دور با استفاده PAM چیست
برای سازمانهایی که از مدلهای کاری از راه دور یا Hybrid استفاده میکنند، PAM با ارائه دسترسی امن و کنترلشده به حسابهای دارای سطح دسترسی بالا، امنیت بالایی را فراهم میکند. پیادهسازی یک راهکار PAM میتواند به اجرای سیاستهای سختگیرانه دسترسی، تأیید هویت کاربران با استفاده از احراز هویت چندعاملی یا MFAو اطمینان از دسترسیِ تنها کاربران مجاز به سیستمهای حساس کمک کند.
علاوه بر این، برخی از راهکارهای PAM امکان ثبت و ضبط هر جلسه از راه دور را بهصورت Real-Time فراهم میکنند. این سطح از کنترل و مشاهدهپذیری به سازمانها کمک میکند تا اطمینان حاصل کنند که سیستمهای حساس حتی در زمان دسترسی از مکانهای دور و خارج از شبکه سازمانی تحت حفاظت قرار دارند.
حفاظت از محیطهای Cloud
محیطهای Cloud به دلیل ساختار پیچیده و مشاهدهپذیری محدودتر در مقایسه با سیستمهای On-Premise، چالشهای امنیتی بهخصوصی را به همراه دارند. با ادامه حرکت سازمانها به سمت ساختارهای Hybrid یا کاملاً در Cloud، مدیریت دسترسیهای سطح بالا در این محیطها ضروری میشود.
با استفاده از راهکار PAM، میتوان دسترسی به محیط Cloud سازمان را تنها به کاربران تأییدشده محدود کرد و احتمال ورود غیرمجاز را کاهش داد. همچنین، قابلیتهای قدرتمند ثبت و مانیتورینگ PAM این امکان را فراهم میکند که یک ردپای دقیق از اینکه چه کسی، چه زمانی و از کجا به چه چیزی دسترسی داشته است، ایجاد نمود.
پشتیبانی از واکنش به حوادث امنیتی
در صورت وقوع یک حادثه امنیتی، هر ثانیه اهمیت دارد و واکنش سریع میتواند در محدود کردن خسارت احتمالی حیاتی باشد. PAM میتواند با شناسایی سریع حسابهایی که مورد دسترسی قرار گرفتهاند و جداسازی سریع آنها به کاربران کمک کند.
علاوه بر این، راهکارهای PAM اغلب با سیستمهای مدیریت اطلاعات و رویدادهای امنیتی یاSIEM یکپارچهسازی میشوند و تلاشها برای واکنش به حوادث را بهبود میبخشند. با ارسال دادههای PAM به SIEM، میتوان تمام اطلاعات امنیتی را در یک مکان متمرکز کرد، فعالیتهای مربوط به دسترسیهای سطح بالا را با سایر رویدادهای امنیتی شبکه همبسته نمود و اقدامات مؤثر و هدفمندی را بهسرعت به اجرا رساند.
کاهش تهدیدات داخلی
PAM چیست؟ PAM با ایمنسازی حسابهای دارای دسترسی سطح بالا در طول عمر آنها، به کاهش تهدیدات داخلی کمک میکند. بهعنوان مثال، راهکارهای PAM با قابلیت کشف حسابها، میتوانند حسابهای دارای دسترسی سطح بالای جدید و مدیریتنشده را بهطور خودکار شناسایی کرده و در سیستم یکپارچهسازی کنند. سپس این حسابها را با اقدامات امنیتی مانند MFA اجباری، ضبط جلسات و تغییر منظم رمز عبور محافظت کنند. علاوه بر این، میتوان مشخص کرد که چه کسانی اجازهی مشاهده، مدیریت یا تغییر اطلاعات اعتباری حسابهای دارای دسترسی سطح بالا را دارند. برای نمونه، میتوان تعیین کرد که تنها مدیران ارشد IT مجاز به تغییر یا مشاهده اطلاعات ورود باشند.
سادهسازی تطبیق با مقررات امنیت سایبری
PAM علاوه بر تقویت توانایی سازمان در پیشگیری، شناسایی و واکنش به حوادث امنیتی، به تلاشهای مربوط به تطبیقپذیری نیز کمک میکند. از GDPR گرفته تا NIS2، قوانین و استانداردهای امنیت سایبری مختلف سازمانها را ملزم به محدودسازی دسترسی به سیستمها و دادههای حساس و نظارت بر حسابهای دارای مجوزهای سطح بالا میکنند. راهکارهای PAM اغلب سوابق کاملی از فعالیت کاربران سطح بالا ارائه میدهند و به سادهسازی فرایندهای حسابرسی کمک میکنند. سوابق دسترسیهای سطح بالا میتوانند به سازمان در تطبیقپذیری با سیاستهای داخلی نیز یاری رسانند و شواهد روشنی ارائه کنند که حسابهای سطح بالا بهطور مسئولانه و ایمن مدیریت میشوند.
در نهایت، PAM نقشی حیاتی در ایجاد یک پایه قوی برای امنیت سایبری ایفا میکند. این راهکار سازمان را قادر میسازد تا کنترل دسترسیهای سطح بالا را در محیط IT خود به دستآورد و همچنین در اجرای کنترلهای دسترسی دقیق، نظارت بر کاربران سطح بالا، تولید گزارشهای جامع فعالیت کاربران، دریافت هشدارهای Real-Time در مورد رفتارهای مشکوک و واکنش سریع به تهدیدات احتمالی مفید است. این راهکار که با تطبیقپذیری بالا طراحی شده است، از پلتفرمهای متعددی پشتیبانی کرده و بهطور یکپارچه با زیرساختهای IT موجود ادغام میشود.